E-book กับการประยุกต์ใช้

 

ความหมายของ  E-Book

                  E-book  ย่อมาจากคำว่า Electronic Book หมายถึงหนังสือที่สร้างขึ้นด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ มีลักษณะเป็นเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ โดยปกติมักจะเป็นแฟ้มข้อมูลที่สามารถอ่านเอกสารผ่านทางหน้าจอคอมพิวเตอร์ ทั้งในระบบออฟไลน์ และออนไลน์   คุณลักษณะของหนังสืออิเล็กทรอนิกส์สามารถเชื่อมโยงจุดไปยังส่วนต่าง ๆ ของหนังสือ เว็บไซต์ต่าง ๆ ตลอดจนมีปฏิสัมพันธ์และโต้ตอบกับผู้เรียนได้ นอกจากนั้นหนังสืออิเล็กทรอนิกส์สามารถแทรกภาพ เสียง ภาพเคลื่อนไหว แบบทดสอบ และสามารถสั่งพิมพ์เอกสารที่ต้องการออกทางเครื่องพิมพ์ได้ อีกประการหนึ่งที่สำคัญก็คือ หนังสืออิเล็กทรอนิกส์สามารถปรับปรุงให้ทันสมัยได้ตลอดเวลา ซึ่งคุณสมบัติเหล่านี้จะไม่มีในหนังสือธรรมดาทั่วไป

              E-Book หมายถึง  หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (electronic book) เป็นหนังสือประเภทที่สามารถเปิดอ่านได้ด้วยอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ประเภทต่าง ๆ อาทิ เครื่องคอมพิวเตอร์ (Computer) สมาร์ทโทรศัพท์ (Smart Phone) พีดีเอ (PDA) หรือ แท็บเล็ตพีซี (Tablet PC) 
           การสร้างอีบุ๊ค กระบวนการจัดทำ ผลลัพธ์จากโปรแกรม และการนำผลงานไปใช้ มีความแตกต่างกันตามคุณสมบัติของแต่ละโปรแกรม บางโปรแกรมสร้างอีบุ๊กประเภทที่เปิดได้ทุกแห่ง ทุกอุปกรณ์ บางโปรแกรมต้องใช้โปรแกรมเฉพาะของตนเท่านั้น

ความสำคัญของโปรแกรม  E-book

              หนังสือที่มีอยู่โดยทั่วไป จะมีลักษณะเป็นเอกสารที่จัดพิมพ์ด้วยกระดาษ แต่ด้วยความเปลี่ยนแปลงของ  ยุคสมัย และความเปลี่ยนแปลงด้านเล็กทรอนิกส์ ที่มีการพัฒนาต่อเนื่องอย่างไม่หยุดยั้ง ทำให้มีการคิดค้นวิธีการใหม่โดยใช้เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์เข้ามาช่วย จึงได้นำหนังสือดังกล่าวเหล่านั้นมาทำคัดลอก (scan) โดยที่หนังสือก็ยังคงสภาพเดิมแต่จะได้ข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ที่เป็นแฟ้มภาพขึ้นมาใหม่ วิธีการต่อจากนั้นก็คือจะนำแฟ้มภาพตัวหนังสือมาผ่านกระบวนการแปลงภาพเป็นตัวหนังสือ (text) ด้วยการทำ OCR (Optical Character Recognition) คือการใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์เพื่อแปลงภาพตัวหนังสือให้เป็นตัวหนังสือที่สามารถแก้ไขเพิ่มเติมได้
             การถ่ายทอดข้อมูลในระยะต่อมา จะถ่ายทอดผ่านทางแป้นพิมพ์ และประมวลผลออกมาเป็นตัวหนังสือและข้อความด้วยคอมพิวเตอร์ ดังนั้นหน้ากระดาษก็เปลี่ยนรูปแบบไปเป็นแฟ้มข้อมูล (files) แทน ทั้งยังมีความสะดวกต่อการเผยแพร่และจัดพิมพ์เป็นเอกสาร (documents printing) รูปแบบของหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ยุคแรกๆ มีลักษณะเป็นเอกสารประเภท .doc, .txt, .rtf, และ .pdf ไฟล์ ต่อมาเมื่อมีการพัฒนาภาษา HTML (Hypertext Markup Language) ข้อมูลต่างๆ ก็จะถูกออกแบบและตกแต่งในรูปของเว็บไซต์ โดยในแต่ละหน้าของเว็บไซต์เราเรียกว่า "web page" โดยสามารถเปิดดูเอกสารเหล่านั้นได้ด้วยเว็บเบราว์เซอร์ (web browser) ซึ่งเป็นโปรแกรมประยุกต์ที่สามารถแสดงผลข้อความ ภาพ และการปฏิสัมพันธ์ผ่านระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต 
                  เมื่ออินเทอร์เน็ตได้รับความนิยมมากขึ้น บริษัทไมโครซอฟต์ (Microsoft) ได้ผลิตเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ขึ้นมาเพื่อคอยแนะนำในรูปแบบ HTML Help ขึ้นมา มีรูปแบบของไฟล์เป็น .CHM โดยมีตัวอ่านคือ Microsoft Reader (.LIT) หลังจากนั้นต่อมามีบริษัทผู้ผลิตโปรแกรมคอมพิวเตอร์จำนวนมาก ได้พัฒนาโปรแกรมจนกระทั่งสามารถผลิตเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ออกมาเป็นลักษณะเหมือนกับหนังสือทั่วไปได้ เช่น สามารถแทรกข้อความ แทรกภาพ จัดหน้าหนังสือได้ตามความต้องการของผู้ผลิต และที่พิเศษกว่านั้นคือ หนังสืออิเล็กทรอนิกส์เหล่านี้ สามารถสร้างจุดเชื่อมโยงเอกสาร (Hypertext) ไปยังเว็บไซต์ที่เกี่ยวข้องอื่นๆ ทั้งภายในและภายนอกได้ อีกทั้งยังสามารถแทรกเสียง ภาพเคลื่อนไหวต่างๆ ลงไปในหนังสือได้ โดยคุณสมบัติเหล่านี้ไม่สามารถทำได้ในหนังสือทั่วไป 

การสร้าง E-book

E-book มีหลายแบบ เช่น PDF, มัลติมิเดียที่มีทั้งภาพ เสียง วิดีโอ ePub ที่ใช้กับ Kindle eBook Reader หรือ iPhone/iPad หรือ E-book แบบพลิกหน้า ฯลฯ แต่ละแบบก็มีขั้นตอนการสร้างที่แตกต่างกันไป ยากง่าย ตามแต่ประเภทของ E-book นั้นๆ โดยที่ E-book แบบ Text หรือ PDF จะสร้างได้ง่ายที่สุด และสามารถนำไปประยุกต์สร้าง E-book แบบอื่นได้ทั้งหมด

ทำความเข้าใจกับเนื้อหาที่จะนำไปสร้าง eBook กันก่อน 
         เนื้อหาที่เราจะนำไปสร้าง E-book ที่พื้นฐานที่สุด ก็คือ ข้อความและภาพประกอบ หากข้อความนั้นถูกเขียนขึ้นอย่างสมบูรณ์แล้ว มีหน้าปก คำนำ สารบัญ เนื้อหาแต่ละบท เราก็เรียกว่า E-book แล้ว เพราะมีส่วน ประกอบที่เป็นหนังสือหรือ E-book ได้แล้วนั่นเอง ตัวอย่าง รายงานที่เราพิมพ์ใน Word เพื่อเตรียมส่งอาจารย์ หรือเอกสารรายงานต่างๆ ที่ได้จัดทำเรียบร้อยแล้ว นั่นก็คือ eBook ประเภทหนึ่ง เพียงแต่เราไม่นิยมนำไป ใช้งาน เพราะผู้ใช้สามารถแก้ไขเนื้อหาได้นั่นเอง ซึ่งเราไม่ต้องการให้เป็นอย่างนั้น

          เมื่อเนื้อหาที่จะนำไปสร้าง E-book เป็นเรื่องพื้นฐานที่สุด สำคัญที่สุด ไม่ว่าจะสร้าง E-book ประเภทใดก็ตาม เราจึงต้องเตรียมเนื้อหาให้เรียบร้อยเสียก่อน หรือทำเป็นหนังสือ หรือรายงานหรือเอกสาร ที่มีความ สมบูรณ์พร้อมที่จะนำไปสร้างเป็น e-book ประเภทต่างๆ นั่นเอง เช่น การสร้างเป็น

E-book แบบ PDF ก็เพียงแต่ใช้โปรแกรม CUTEFDF บันทึกเป็นไฟล์แบบ PDF ได้ทันที หรือจะสร้างเป็น e-book แบบ ePub ก็ใช้ โปรแกรม Mobipocket Creator หรือจะสร้าง e-book แบบพลิกหน้าก็นำเนื้อหาไปสร้างด้วยโปรแกรม FlipAlbum เป็นต้น

การสร้างอีบุ๊คแบบ PDF
          เมื่อมีเนื้อหาที่เราพร้อมจะสร้างเป็น eBook แล้ว ขั้นตอนการสร้างก็ง่ายมากๆ โดยเฉพาะการสร้าง E-book แบบ PDF ซึ่งถือว่าง่ายที่สุดในสามโลก
ขั้นตอนการสร้าง
          1. จัดรูปเล่มของหนังสืออาจใช้โปรแกรม Word หรือ Publisher ก็ได้ ปกติหากเราพิมพ์เนื้อหาด้วย Word อยู่แล้ว ก็เพียงแต่ติดตั้งโปรแกรม CUTEPDF ก็พร้อมจะสร้าง e-book ได้ทันที
          2. การใช้โปรแกรม Word หรือ Publisher จะช่วยแก้ปัญหาเรื่องสระลอยในไฟล์อีบุ๊คได้ ถ้าเป็น PageMaker หรือ Adobe Indesign จะต้องติดตั้งโปรแกรมช่วยจัดการกับภาษาไทยลงไปก่อน
          3. หลังจากจัดรูปเล่มได้ตามต้องการแล้ว ก็จะใช้โปรแกรมแปลงเป็นไฟล์แบบ PDF เช่น CutePDF Printer
          4. ก็จะได้ไฟล์แบบ PDF ตามต้องการ
          5. เพื่อความสวยงามของการจัดทำรูปเล่ม ควรศึกษาโปรแกรมตกแต่งภาพอย่าง Photoshop เพื่อออกแบบภาพสวยๆ มาประกอบหนังสือ และศึกษาการใช้ Publisher เพื่อจัดรูปเล่มหนังสือให้สวยงาม และ CutePDFPrinter ศึกษา 3 โปรแกรมนี้ก็เพียงพอแล้ว สำหรับการทำอีบุ๊คแบบ PDF

การสร้าง eBook แบบ ePub
          e-book แบบนี้จะใช้กับเครื่องอ่านอีบุ๊คอย่าง Amazon Kindle หรือ iPhone/iPad การสร้างก็ไม่ยุ่งยาก เพระาใช้การแปลงเนื้อหาที่เราได้พิมพ์ไว้ โดยทำเป็นไฟล์แบบ Txt พร้อมข้อความประกอบให้เรียบร้อย แล้วนำเข้า ไปแปลงเป็น e-book แบบ ePub ด้วย Mobipocket Creator กรณีของการทำ  e-book เพื่อจำหน่าย เว็บไซต์ที่ทำหน้าที่ขาย e-book หลายแห่งมีบริการจัดการทำ e-book ให้เรียบร้อยเลย โดยจะนำไฟล์ข้อความและภาพ ประกอบไปบันทึกเป็น e-book ให้เสร็จสรรพ เราไม่ต้องทำอะไร

 การสร้างอีบุ๊คแบบมัลติมิเดีย
          เป็นอีบุ๊คที่ต้องใช้ความรู้ความสามารถมากจริงๆ ต้องเรียนรู้ต้องศึกษาโปรแกรมต่างๆ หลายโปรแกรมเลยทีเดียว 
          1. ในส่วนการทำเสียงดนตรีหรือเสียงประกอบในอีบุ๊ค อาจใช้คีย์บอร์ดสร้างดนตรีเองด้วยโปรแกรม Cakewalk เพื่อทำไฟล์เสียงแบบ midi
          2. อาจค้นหาไฟล์เสียงสำเร็จรูปมาตัดต่อเอง เช่นใช้โปรแกรม Sound Recorder, Nero Soundtrax เพื่อทำเสียงแบบ wav เป็นเสียงแบคกราวน์ ของอีบุ๊คหรือเสียงให้กับเหตุการณ์ต่างๆ
          3. หน้าตาอีบุ๊คและภาพประกอบที่ค่อนข้างสวยงาม ต้องพึ่งพาความสามารถในการแต่งภาพด้วย Photoshop
          4. การทำอีบุ๊คที่สามารถเคลื่อนไหวได้ ต้องทำด้วยโปรแกรม Flash ต้องศึกษาโปรแกรมนี้
          5. ถ้าจะทำเสียงบรรยายประกอบในหนังสือ เป็นตัวเลือกสำหรับผู้มีปัญหาทางร่างกาย ตาบอด หรือเด็กเล็กๆ ที่ยังอ่านหนังสือเองไม่ได้ ก็อัดเสียงบรรยายเข้าไป ต้องใช้โปรแกรมช่วยในการบันทึกเสียง มีไมโครโฟน มีมิกเซอร์ และการ์ดเสียงดีๆ

โปรแกรมที่ใช้สร้าง E-book

          โปรแกรมที่นิยมใช้สร้าง e-Book มีอยู่หลายโปรแกรม แต่ที่นิยมใช้กันมากในปัจจุบันได้แก่
          โปรแกรมชุด Flip Album 

 

 

 

 

          โปรแกรม DeskTop Author

 

 

 

         

   โปรแกรม Flash Album Deluxe 

 

     

 

         

ชุดโปรแกรมทั้ง 3 จะต้องติดตั้งโปรแกรมสำหรับอ่าน e-Book ด้วย มิฉะนั้นแล้วจะเปิดเอกสารไม่ได้ ประกอบด้วย
          โปรแกรมชุด Flip Album ตัวอ่านคือ FlipViewer

 

 

          โปรแกรมชุด DeskTop Author ตัวอ่านคือ DNL Reader

 

 

           โปรแกรมชุด Flash Album Deluxe ตัวอ่านคือ Flash Player

 

 

 

การนำมาประยุกต์ใช้กับการศึกษา

1. ผู้ใช้สามารถอ่านหนังสือได้ในทุกที่ ทุกเวลาที่ต้องการเรียนรู้

      e-book หรือหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เป็นอีกหนึ่งในความสามารถของเครื่อง Palm ที่จะสามารถทำให้คุณเก็บบันทึกเอกสาร Text File ลงใน Palm ให้อยู่ในรูปแบบ e-book โดยการอ่าน e-book นั้น จะต้องมี Software ที่เข้ามาสนับสนุนการอ่าน File ของ e-book เช่น TealDoc,CspotRun,SmartDoc (Quick word),isilo และอื่นๆ ซึ่งเป็นประโยชน์ของ e-book นั้น จะช่วยให้คุณนำเอกสารจากเครื่อง PC ของคุณติดตัวไปกับคุณได้ เช่น คู่มือเอกสารสำคัญต่างๆ ข้อมูลการเดินทาง เบอร์โทรศัพท์ฉุกเฉิน และอื่นๆ อีกมาก

 2. เป็นสื่อรูปแบบใหม่ที่ผู้สอนสามารถใช้ประกอบการสอน

      ผู้สอนสามารถนำมาประยุกต์ใช้ในการจัดการเรียนการสอน โดยกำหนดเป็นเอกสาร การสอนในรายวิชาต่างๆ เพื่อให้ผู้เรียนอ่านสะดวก เนื่องจากผู้เรียนสามารถอ่านได้พร้อมๆ กันหลายคน อ่านได้ทุกที่ที่มีการเชื่อมโยงอินเตอร์เน็ต ถ้าผู้เรียนมีอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์พกพาอื่นๆ ก็สามารถดาวน์โหลดเก็บไว้ในเครื่องของตนเอง ทำให้ไม่สิ้นเปลืองกระดาษนอกจากนั้นผู้สอนยังสามารถตรวจสอบได้ว่ามีใครเข้ามาอ่านแล้วบ้าง จึงเท่ากับเป็นการ ติดตามประเมินผลผู้เรียนอีกทางหนึ่ง

 

แหล่งที่มา :

ศาสตร์และศิลป์แห่งร้อยกรองไทย. ความสำคัญของโปรแกรม E-Book. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก:

        http://newprojectebook1122.blogspot.com/2014/11/2.html. (2559,23 กุมภาพันธ์).

วิธีการสร้างอีบุ๊ค. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://www.siamebook.com/lbro.

        (2559,23 กุมภาพันธ์).

ศักดา ศักดิ์ศรีพาณิชย์. โปรแกรมที่ใช้สร้าง e-book.  [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก:

        http://www.thaigoodview.com/node/57862. (2559,23 กุมภาพันธ์).

จิราภรณ์ หนูสวัสดิ. วิธีการประยุกต์ใช้ E-book ในการเรียนรู้.  [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก:

        http://cheeskizz.exteen.com/20110815/e-book. (2559,23 กุมภาพันธ์).